پهپادهای ایرانی در کجای معادله عملیات ویژه روسیه در اوکراین قرار گرفته اند؟
پرسیدند که پهپادهای ایران واقعا چه تاثیری در عملیات ویژه روسیه در اوکراین میتوانند داشته باشند، آیا میتوانند مشکل روسیه را حل و به پیشرفت این کشور در اوکراین کمک چشمگیری بکند؟ یکی از مواردی که میتوان اشاره کرد که پهپادهای ایرانی نقش بسزایی در زدن ضربه مهلک به اوکراین میتوانند ایفا کنند، مقابله با راکت اندازهای دردسر ساز HIMARS آمریکایی است. به طور کلی برای شکار مطمئن HIMARS به پلتفرم های استراتژیک ISR نیاز دارید. اینها هواپیما یا پهپادهایی هستند که با استقامت طولانی با قابلیت های نظارت هوایی قدرتمندی مانند JSTARS یا ترجیحا گلوبال هاوک با مداومت پروازی بیش از ۲۴ ساعت و با رادارهای قدرتمند هوایی-زمینی خود می توانند نقشه های SAR با وضوح بالا ایجاد کنند، اهداف متحرک جنگی را طبقه بندی کرده و حرکت آنها را به صورت به اصطلاح Real Time در بردهای بسیار طولانی رهگیری کنند. روسیه در حال حاضر فقط دو پلتفرم Tu-214R با قابلیت مشابه ISR هوایی زمینی دارد و حتی در مورد قابلیت های آنها نیز بحث هایی وجود دارند. بهترین رادار جنگنده های روسی از جمله Irbis-E و Pika-M دارای وضوح SAR قابل مقایسه با رادارهای مکانیکی ۲۰ سال پیش F-15E هستند! رهگیری اهداف زمینی با جابجایی کم داپلر به قدرت پردازش و وضوح قابل توجهی نیاز دارد. بزرگترین مشکل برای Tu-214R روسی میتواند این باشد که رادار این پلتفرم به احتمال زیاد از نظر ایجاد نقشه های SAR با وضوح بالا یا ردیابی مطمئن اهداف کوچک زمینی برد کوتاهی دارد و این در واقع محدودیت بزرگی برای روسیه ایجاد میکند، مخصوصا وقتی که از فواصل دور به دنبال جمع آوری اطلاعات هستید! طبیعتا نمیتوان همچین پلتفرمهای ارزشمند و استراتژیک را نزدیک به خطوط درگیری کرد که در صورت ساقط شدن هم یک افتضاح سیاسی و هم یک شکست سنگین اطلاعاتی و هم از بین رفتن یک پلتفرم بسیار تعیین کننده در صحنه نبرد خواهد بود. فارغ از این، شکار موثر یک سیستم MLRS دوربرد مانند HIMARS در نهایت مستلزم قرار دادن سکوهای تاکتیکی در منطقه مورد نظر است و دقیقا در اینجا جنگندهای به مانند F-35 به دلیل وجود قابلیت آگاهی موقعیتی بسیار برتر (DAS) بسیار ایده آل و موثر خواهد بود. DAS میتواند پرتابهای موشکی و راکتی را از بردهای طولانی ردیابی و مکانیابی کند و در نتیجه، رادار APG-81 میتواند نقشههای SAR منطقه را با وضوحی که به آن اجازه میدهد به طور خودکار اهداف زمینی را با کمک هوش مصنوعی طبقهبندی کند، نشان دهد و احتمال یافتن موارد مشابه را بهطور قابلتوجهی افزایش دهد! متاسفانه ناوگان جنگندههای روسیه هنوز در نبرد هوایی-زمینی در تکنولوژی دهه ۹۰ میلادی به سر میبرد و این باعث عدم توانایی انجام عملیات در محیطهای هوایی مورد مناقشه می شود! در حال حاضر و آینده دسته کم نزدیک، روسیه بسیار به پهپادهای کوچکی مثل Orlan-10 وابسته است که نه استقامت و نه حسگر لازم برای انجام این نوع ماموریتهای ISR در مقیاس بزرگ را در فراتر از خط مقدم دارند!
فقط سکوهای هوابرد می توانند اطلاعات لازم را در زمان واقعی در مورد اهداف متحرک جنگی دشمن برای انجام حملات هوایی فراهم کنند. در اینجا همچنین باید گفته بشود که برای انجام این دست عملیات ها نمیتوانید به ماهوارههای جاسوسی خود اتکا کنید، به این دلیل که فاصله زمانی بین زمانی که تصویر ماهوارهای گرفته میشود تا زمانی که به اطلاعات قابل توجهی تبدیل میشود، طولانی است و در واقع در لحظه نیستند و ارزش اطلاعاتی خود را میتوانند به سرعت از دست بدهند! اکثرا نمی دانند که این فرآیند چقدر زمان بر است و به چقدر قدرت پردازش بالا برای رزولوشنهای بالا نیاز است! این یکی از دلایلی است که افرادی که در مورد رهگیری مداوم و پیوسته (مثل یک رادار زمینی در پدافند) ناوهای هواپیما بر توسط ماهواره ها صحبت می کنند، هیچ تصوری از این روند ندارند. ماهوارهها در یافتن اهداف ثابت مانند انبارهای مهمات، مکانهایی که راکتهای HIMARS در آنجا نگهداری میشوند، مفید خواهند بود. یافتن انبارهای شناخته شده یا تاسیسات نظامی کار دشواری نیست، مکان هایی که هیچ کس واقعاً سعی در پنهان کردن آنها ندارد. چالش واقعی یافتن امکانات جدید یا موقتی است که دشمن تلاش زیادی برای پنهان کردن آنها می کند. روسیه در هدف قرار دادن تاسیسات اوکراینی مرتبط با ساخت تسلیحات، کاملاً موفق بوده است و همچنین پیوسته آتش بسیار سنگینی را بر اوکراینیها ریخته و دمار از روزگارشان در آورده و شهرها را در صورت نیاز با خاک یکسان کرده است، با این حال در هدف قرار دادن شبکه لجستیکی اوکراین، شبکهای که پس از آغاز عملیات ویژه ساخته شد و امروزه گسترش یافته، موفقیت کمتری تا این لحظه داشته است. بنابراین، HIMARS سرعت پیشرفت روسیه را کم و بعضا در نقاطی متوقف کرده و یکی از دلایل آن بی تردید این بوده است که روسیه در هدف قرار دادن HIMARS موفقیت کمتری داشته است، صرفاً به این دلیل که روس ها ابزار لازم برای شناسایی و هدف قرار دادن این راکت اندازها را در لحظه ندارند و اینجا دقیقا نقطهای است که پهپادهای ایران وارد بازی میشوند و بهتر میتوان فهمید که چرا آمریکایی ها از انتقال صدها پهپاد شناسایی، رزمی و انتحاری دل پیچه شدیدی گرفته بودند. به خوبی میدانند که این پهپادها تهدید جدی برای راکت اندازها و دیگر تسلیحات تعیین کننده آمریکایی در صحنه نبرد خواهند بود! پهپادهای ایرانی میتوان گفت بر خلاف مزخرفات رسانههای غربی (که بر گرفته از یک رسانه پان ترک بود) مبنی بر اینکه دچار نقصهای فنی است، تمامی مشکلات روسها در بعد شناسایی و جمع آوری اطلاعات فراتر از خط مقدم و انتقال اطلاعات در لحظه برای هدف گیری اهداف نظامی و مخصوصا نوع متحرک را بر طرف خواهد کرد، و نتنها که به پیشرفت روسها (چنانچه خود علاقهای به پیشرفت داشته باشند) کمک خواهد کرد، بلکه امنیت شهرهای غربی خود روسیه را با هدف قرار دادن راکت اندازهای آمریکایی تامین خواهد کرد و بار سنگینی را هم به طور همزمان از دوش پدافند روسی بر خواهد داشت! در صورت به کارگیری درست از پهپادهای ایرانی توسط یک تیم خوب آموزش داده شده به همراه دیگر تجهیزات روسی، روزهای سختی در انتظار اوکراین خواهد بود و این روند اکنون آغاز شده است!